DEKLARACJA
dbajMY o H2O!
Woda pokrywa ponad 70% powierzchni Ziemi. Wszystkie organizmy żyjące na naszej planecie jej potrzebują. Pełni ona także ważne funkcje w gospodarce. Jest podstawą istnienia. Stanowi budulec ciał wszystkich organizmów na Ziemi, umożliwia zachodzenie reakcji chemicznych w komórkach i transport substancji wewnątrz organizmów.
Woda jest domem dla milionów znanych już gatunków i tych ciągle odkrywanych. Daje dogodne schronienie zarówno organizmom o rozmiarach mikronu, jak i tym ważącym ponad 100 ton, jak płetwale błękitne. To w wodzie żyły pierwsze organizmy na naszej planecie.
Woda jest regulatorem klimatu. Prądy oceaniczne rozprowadzają energię na powierzchni planety, zmniejszając różnice temperatury pomiędzy obszarami tropikalnymi i podbiegunowymi.
Woda jest zasobem lokalnym i globalnym. Wykorzystuje się ją w gospodarstwach domowych do mycia, sprzątania i gotowania. Jest niezbędna do produkcji nie tylko żywności, ale także odzieży, urządzeń elektronicznych, maszyn czy książek.
Jak chronić zasoby wody?
Ludzie, przyroda i gospodarka – wszyscy i wszystko potrzebuje wody. Im więcej jej pobieramy, tym większy wpływ wywieramy na środowisko naturalne. W niektórych regionach i w poszczególnych miesiącach wody zaczyna brakować. Kryzys klimatyczny będzie dalej pogłębiać ten deficyt. W związku z tym musimy nauczyć się zatrzymywać i bardziej efektywnie wykorzystywać wodę. Ograniczenie marnowania wody stanowi kluczowy element strategii wielu instytucji międzynarodowych i państw.
Ograniczanie zużycia wody przez każdego z nas jest ważne, ale indywidualne działania nie wystarczą! Potrzebne są przemyślane, kompleksowe i adekwatne do skali wyzwania działania organów publicznych – w tym samorządów, służące ochronie zasobów i poprawie stanu wód w Polsce.
My, samorządowcy możemy podejmować oraz promować działania mające na celu ochronę zasobów wodnych. Mając świadomość pogłębiających się problemów związanych z zanieczyszczeniem wód powierzchniowych, degradacją środowiska naturalnego oraz pogłębiającą się suszą.
DEKLARUJEMY:
- Będziemy promować i realizować działania związane z naturalną retencją, łapaniem deszczu, recyklingiem wody i jej zatrzymywaniem.
Ilość wody zatrzymywanej w krajobrazie można zwiększać, odtwarzając naturalną retencję, czyli zdolność krajobrazu do pochłaniania i zatrzymywania wody. Jest to szczególnie istotne w Polsce, ponieważ zniszczonych jest wiele naturalnych ekosystemów zatrzymujących wodę i dodatkowo poprzez regulację rzek przyspieszony został jej odpływ do Bałtyku. Przez lata gospodarowanie wodami było nakierowane głównie na zarządzanie nadmiarem wód. Doprowadziło to do głębokiego deficytu wody, a także do pogorszenia się ekologicznego i chemicznego stanu wód.
W ostatnich dziesięcioleciach korzystaliśmy przede wszystkim z wód powierzchniowych i podziemnych, zamiast retencjonować ich zasoby. Spowodowało to niedobory wody. Aby to zmienić, deklarujemy, że nauczymy się korzystać z opadów, jak również z wody z recyklingu, a dopiero potem będziemy sięgać po zasoby wód powierzchniowych. Wody podziemne powinny być żelazną rezerwą dla zaspokojenia podstawowych potrzeb ludzi.
- Będziemy promować walory turystyczne rzek, jezior i terenów podmokłych oraz prowadzić edukację ekologiczną zwiększającą świadomość przyrodniczą na każdym etapie życia mieszkańców.
Deklarujemy, że będziemy poprawiać atrakcyjność terenów rekreacyjnych, spacerowych, wypoczynkowych tak, aby mieszkańcy chcieli tam przebywać. Będziemy budować ciągi spacerowe i plaże bez barier, przystanie sportów wodnych z dostępnym sprzętem, czyste i bezpieczne kąpieliska z pełną infrastrukturą, wodne place zabaw. Wykorzystanie i promowanie takich atrakcyjnych miejsc zmniejsza niekorzystne oddziaływanie człowieka na pozostałych, bardziej dzikich terenach, które naturalnie stają się bezpiecznymi miejscami do życia różnorodnych gatunków fauny i flory.
Będziemy włączać mieszkańców w te działania poprzez konsultacje społeczne, opiniowanie, realizację budżetu obywatelskiego, współpracę z organizacjami pozarządowymi czy stowarzyszeniami.
Będziemy realizować działania edukacyjne, jak tworzenie tablic opisujących zabytki, atrakcje turystyczne, przyrodnicze (np. walory łąk kwietnych) oraz będziemy umieszczać w przestrzeni publicznej informacje edukacyjne, np. „czym nie należy dokarmiać łabędzi”. Deklarujemy, że będziemy promować informacje o budkach lęgowych i zasiedlających je gatunkach, zimowiskach dla jeży. Działania te zwiększają świadomość przyrodniczą społeczeństwa oraz kreują lokalnych miłośników przyrody.
Będziemy inicjować wspólne działania ze szkołami i lokalnymi organizacjami, jak lekcje w terenie czy wyjścia do parku, na place zabaw czy rekreacji. Działania te integrują rodziny, grupy społeczne i budują poczucie współgospodarowania i odpowiedzialności. Motywują mieszkańców do kreatywnego wspierania działań samorządów lokalnych.
- Będziemy podejmować działania zmierzające do monitorowania i ciągłej poprawy jakości wód powierzchniowych, wprowadzać zasadę „zero waste” w środowisku i zwiększać skuteczność oczyszczania ścieków i segregacji odpadów.
Deklarujemy, że będziemy zachęcać mieszkańców do niezaśmiecania i sprzątania. Będziemy ustawiać w przestrzeni publicznej estetyczne kosze na śmieci, pojemniki na niedopałki, odchody zwierząt, do segregacji szkła, plastików, metali. Będziemy monitorować ich regularne opróżnianie.
Zadbamy o to, aby coraz wydajniej i lepiej działała kanalizacja ściekowa i oczyszczalnie ścieków w naszych samorządach.
Deklarujemy, że będziemy inicjować programy dofinansowań do budowy przydomowych oczyszczalni ścieków, zbiorników na deszczówkę, a jednocześnie będziemy kontrolować częstość opróżniania zbiorników bezodpływowych. To mobilizacja mieszkańców do ekologicznej dbałości.
Deklarujemy, że będziemy wprowadzać ograniczone koszenie traw, zakładać będziemy łąki kwietne, nasadzać wraz z mieszkańcami drzewa, aby powiększyć ilość i jakość siedlisk dla różnorodnych gatunków oraz polepszyć utrzymywanie wilgoci w środowisku. Drzewa i krzewy poprzez transpirację podnoszą poziom wód jezior, rzek, cieków wodnych , wód gruntowych – sprzyjają retencji.
Deklarujemy, że będziemy zakładać budki lęgowe dla owadów, ptaków i nietoperzy oraz miejsca zimowania dla jeży. Jesteśmy świadomi tego, że im więcej bioróżnorodności, tym większa szansa na równowagę w środowisku i mniejszą ingerencję człowieka.
Deklarujemy, że będziemy – w miarę możliwości finansowych i organizacyjnych – podejmować wszelkie działania sprzyjające rozwojowi naturalnych ekosystemów i ochronie wód w naszych samorządach.